حتماً میدانید که در چند ماه اخیر شهر رشت به عنوان یکی از شهرهای خلاق غذا در یونسکو به ثبت جهانی رسیده است و دلیل این امر هم وجود فرهنگ غذایی غنی و تنوع بسیار بالای غذاهای محلی رشت است. شهری که با تکیه بر تاریخ و فرهنگ پربارش و با حفظ سنتها، غذاهای محلی خود را همچنان حفظ و معرفی کند. حیف است که به رشت سفر کنیم و کباب ترش و باقالا قاتوق رشتی ها را نخوریم! مردم این شهر از دیرباز با ترکیب سادهترین مواد غذایی، چنان طعم دلپذیری خلق میکنند که امروزه مردم از سراسر کشور و حتی دنیا علاوه بر دیدن جاذبه های رشت، با هدف امتحان کردن این غذاها، به رشت سفر میکنند. غذاهای محلی شهر رشت هم که ته ندارد؛ یعنی اگر شما ده روز هم شبانه روز از غذاهای محلی رشتی بخورید، باز هم غذایی هست که امتحان نکردهاید! شکم گردی در رشت میتواند حسابی سرگرمتان کند و از همین روی این شهر سرزنده و زیبا را بهشت شکموها هم مینامند. در ادامه این مقاله از وبلاگ علاءالدین تراول همراه ما باشید تا با هم با غذاهای معروف رشت بیشتر آشنا شویم و جوابی پیدا کنیم برای سوال رشت چی بخوریم؟! همچنین معروف ترین رستوران های غذای محلی رشت نیز در این مقاله گیلان تخفیف به معرفی غذاهای محلی رشت میپردازیم.
کباب ترش و جوجه ترش
شاید بتوان کباب ترش و جوجه ترش را جزو معروفترین غذاهای سنتی رشت دانست به طوری که در تمامی رستوران های گیلان میتوانید پیدا کنید؛ اما کباب ترش و جوجه ترش، این غذای خوشمزه و پر طرفدار شمالی چگونه طبخ میشود؟ در تهیه کباب ترش یا جوجه ترش، گوشت گوساله، گوسفند یا مرغ را در سسی خوشمزه میخوابانند که این سس خود عامل تمایز این نوع کباب محسوب میشود. این سس شامل گردوی خرد شده، پیاز، سیر، رب انار و آب انار است. بعد از مدتی که گوشتها خوب مزه دار شدند به سیخ کشیده و کباب میشوند و به همراه برنج کته سرو میشود.
باقلا قاتوق
ممکن است نام باقلا قاتوق زیاد به گوشتان خورده باشد! این غذای خوشمزه و سبک، یکی از پرطرفدارترین غذاهای گیلانی به شمار میرود و کمتر کسی پیدا میشود از آن خوشش نیاید. در این خورشت هیچ گوشتی استفاده نمیشود و از آنجایی که سبزیجات در فرهنگ غذایی مردم گیلان جایگاه خیلی خوبی دارد، میتوان باقلاقاتق را ترکیبی دلنشین از مواد غذایی گیاهی دانست. در تهیه باقالا قاتوق از باقالا رشتی پوستکنده (لوبیا کشاورزی هم میتواند جایگزین خوبی باشد)، سیر، شوید و ادویهجات مختلف استفاده میشود و در انتخاب مرحله پخت به آن تخم مرغ هم اضافه میشود. روش اصیل سرو تخم مرغ به این صورت است که تخم مرغ را داخل خورشت میشکنند تا پخته شود برخی نیز به صورت نیمرو، هنگام سرو روی خورشت میگذارند. این غذا در کمتر از 1 ساعت آماده میشود و اغلب مردم گیلان آن را با برنج کته سرو میکنند. شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که باقالا رشتی چیست، باقالا رشتی که در گیلان به آن "پاچ باقالا" گفته میشود، نوعی باقالا محلی است که به لوبیا سبز شباهت دارد و فقط در دو فصل بهار و پاییز در بازارهای گیلان میبینیم. باقلا قاتوق را در اکثر رستوران های غذای محلی رشت و استان گیلان میتوانید پیدا کنید.
سیر قلیه
سیر قلیه از دیگر غذاهای سنتی گیلان و رشت به حساب میآید که در سفره مردم این شهر جا خوش کرده است. این غذا نوعی خورشت است که با برگهای تازه سیر، پیاز، لپه، ادویه، تخم مرغ و گوشت مرغ طبخ میشود و از آنجایی که در گذشته خوردن گوشت اردک در بین مردم گیلان بسیار رایج بوده، به جای مرغ از گوشت اردک در آن استفاده میشد. البته هنوز هم در روستاها و نقاطی که گوشت اردک در دسترس باشد، با اردک میپزند.
شویدقرمه
شوید قرمه (قورمه) در نگاه اول شباهت زیادی به قرمه سبزی ایرانیان دارد اما خب در عین حال غذایی کاملا متفاوت است. در سبزی این خورشت تنها از شوید استفاده میشود و به جای لیمو عمانی در آن گوجهسبز میریزند تا طعمی ترشمزه داشته باشد. گوشت مرغ یا اردک، پیاز، لوبیا قرمز، نمک و فلفل هم از دیگر ترکیبات شوید قرمه به حساب میآید. این خورشت خوشطعم با برنج سرو میشود و امروزه هم در سفرهی خانوادههای گیلانی فراوان دیده میشود.
غوره مسما
غوره مسما را شاید برخی جاهای دیگر ایران هم درست کنند اما این غذا طرفداران زیادی در بین مردم رشت و گیلانیان دارد. این غذای لذیذ و خوشرنگ و لعاب تقریباً شبیه خورشت بادمجان اما خب بسیار متفاوت است! گوشت مرغ سرخ شده، بادمجان سرخ شده، گوجه سرخ شده که همگی آنها در سسی از رب گوجه قرار میگیرند و برای داشتن طعمی ترش، دانههای غوره را به آن اضافه میکنند.
فسنجان رشتی
گیلانیها، فسنجان این غذای اصیل ایرانی را نیز به روش خود طبخ میکنند، طعمی که فسنجان گیلانی دارد را در هیچ کجای ایران که هیچ، در دنیا هم پیدا نخواهید کرد. البته بماند که کلاً گیلانیها فسنجان را ترش یا ملس میپزند. مغز گردو، رب انار ترش (که معمولاً از انار جنگلی گرفته شده است)، آب انار، گوشت اردک و ادویههای مختلف، ترکیبی فوقالعاده تشکیل میدهد که با امتحان کردنش مزه آن را هیچ گه فراموش نخواهید کرد. البته یک نوع دیگر فسنجان در رشت تهیه میشود که آن را از ترکیب، مغز گردو، رب انار ترش، دانههای انار و دیگر ادویهها به همراه گوشت ماهی سفید میپزند که بسیار لذیذ است.
پَلا کباب
و تو چه دانی که پلاکباب چیست! پلا کباب زندگی است، باید گیلانی باشی تا لذت خوردن این غذای بهشتی را با گوشت و پوستت احساس کنی! گیلانیها غذایی دارند شبیه چلوکباب اما بسیار لذیذتر و متفاوتتر به اسم پلا کباب. پلا همان پلو است که در تهیه این غذا به روش کته طبخ میشود؛ اما برای کباب، تکههای گوشتی که در پیاز رنده شده و نمک و فلفل خوابانیده شده است را روی آتش کباب میکنیم. در انتها برنج را در بشقابی ریخته و کبابها را کنار یا زیر برنج میگذاریم و خیلی مهم است که در کنار آنها چند نوع مزه اصیل گیلانی مانند باقالا خام، گردو، زیتون، اشپل و پیاز سرو شود. در واقع پلا کباب بدون این مزهها معنی ندارد. راستی این را هم بگوییم که در اصل، باید دستها را حسابی شست و پلا کباب را با دست خورد تا عمق لذت این غذای ساده اما لذیذ را درک کنیم!
میرزا قاسمی
میرزا قاسمی با اینکه غذاییست که در اغلب شهرها طبخ میشود و تقریباً همه با آن آشنا هستند اما این غذای ساده گیلانی در رشت طعم دیگری دارد که نباید از آن گذشت. این غذای خوشمزه که در شهرهای دیگر بیشتر به صورت پیشغذا سرو میشود، یکی از غذاهای اصلی مردم گیلان است که علاوه بر نان، با برنج و دوغ محلی نیز بسیار خوشمزه خواهد بود. بادمجان کباب شده، سیر، روغن، گوجه، رب، ادویه و تخم مرغ مواد تشکیلدهنده میرزاقاسمی به شمار میروند.
ترش تره
ترش تره یکی دیگر از غذاهای اصیل رشتی است که البته به جز رشت در دیگر نقاط گیلان نیز طرفدار دارد. خورشتی آسان با طعمی متفاوت که در آن گوشت استفاده نمیشود اما بسیار خوشمزه و لذیذ است. گیلانیها ترش تره را با انواع سبزیجات معطر محلی، سیر، تخم مرغ و آبغوره یا آب نارنج میپزند که همراه برنج (ترجیحاً کته) و یا نان سرو میشود. در کنار این غذای خوشمزه حتماً چاشنیهای گیلانی مانند ترب سفید، سیر، باقالا خام، ماهی شور، زیتون و دیگر مزهها را فراموش نکنید.
واویشکا
واویشکا غذایی راحت اما کمی سنگین است و از دل و جگر گوسفند، پیاز، رب، سیبزمینی، گوجه و ادویههای مختلف پخته میشود. تبریزیها و دیگر نقاط کشور نیز غذایی مشابه به نام جز جز یا همان جغور بغور خودمان نیز دارند اما واویشکا رشت را پیشنهاد میکنیم یک بار هم که شده امتحان کنید. واویشکا را در غذاخوری های قدیمی رشت و غذاهای خیابانی رشت به خصوص حوالی میدان شهرداری به راحتی میتوانید پیدا کنید.
کال کباب
ممکن است در ابتدا با شنیدن نام کال کباب فکر کنید که این غذا نوعی کباب است و یا از گوشت تهیه میشود اما تصوراتتان را دور بریزید چراکه با غذایی کاملا گیاهی طرف هستید! گیلان را برای همین بهشت گیاهخواران نیز میدانند برای اینکه با سادهترین مواد غذایی گیاهی، چندین نوع متنوع از غذاها و پیشغذاها تهیه میشود! خب از بحث کال کباب دور نشویم؛ کال کباب درواقع یک نوع پیشغذاست که در کنار غذاهای رشتی سرو میشود. مواد اصلی آن، بادمجان کبابی، گردو، سبزیهای خشک محلی مانند چوچاق و خالواش، سیر و انار تشکیل میدهد و حاصل ترکیب آنها چیزی نیست جز این پیشغذای لذیذ که پیشنهاد میکنیم در رستوران های رشت حتماً سفارش دهید.
شامی رودباری
شامی رودباری نوعی شامی است که در تهیه آن از گوشت، روغن زیتون اصیل رودبار، سبزیهای خشک محلی و ادویهجات استفاده میشود و در پایان به همراه سسی از پوره گوجه و ادویه سرو میگردد. هرچند از اسم شامی رودباری مشخص است که این غذا مربوط به شهرستان رودبار میشود اما اگر میهمان رشت هم بودید اما دلتان میخواست این غذای لذیذ را امتحان کنید، در رشت میتوانید شامی رودباریهای خوشمزهای پیدا کنید. یکی از رستورانهایی که در رشت شامی رودباری های خوشمزهای دارد، رستوران شور کولی است که این شامی خوشمزه را در ظرفهای سفالی برای میهمانان سرو میکند؛ اما برای یک شامی رودباری اصیل و خوشمزه پیشنهاد میکنیم هنگام بازگشت از گیلان، سری به رستوران سرچشمه رودبار بزنید و شامیهای آنجا هم امتحان کنید!
رشته خشکار، این میان وعده دوستداشتنی
نمیتوانیم بگوییم شکم گردی در رشت کامل شده است وقتی هنوز رشته خشکار را امتحان نکردهاید! این شیرینی و یا بهتر است بگوییم دسر خوشمزه، با رشتههایی از خمیر رقیق آرد برنج که درون آن را با مغز شکر، دارچین و گردو ساییده شده پر میکنند تهیه میشود که در نهایت در روغن سرخ میشود. رشته خشکار را میتوانید به صورت خام از جایجای رشت تهیه و به خود به منزل ببرید و قبل از خوردن در روغن سرخ نمایید. پیشنهاد میکنیم یک چای لبسوز برای خود بریزید و لذتش با رشته خشکار چند برابر کنید.